Ramazan Bayramı tatilinin ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) çalışmalarına hızla başladı. Meclis'e sunulan ilk teklif ise milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiriyor: Staj ve çıraklık mağdurlarının erken emekliliği.
Meclis Genel Kurulu'nun öncelikli gündem maddeleri arasında yer alan bu teklif, uzun süredir beklenen bir düzenlemeyi içeriyor. 2023 yılında yapılan yasa değişikliğiyle, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olanlara yaş şartı olmadan emeklilik hakkı tanınmıştı. Ancak staj ve çıraklık döneminde sigorta başlangıcı yapılanlar bu kapsama alınmamış, büyük bir mağduriyet oluşmuştu.
"Staj Sigortası Emekliliğe Sayılsın" Talebi Meclis Gündeminde
Staj ve çıraklık dönemlerinde yapılan sigorta girişlerinin emeklilik hesaplamasında dikkate alınmaması, birçok vatandaş tarafından adaletsiz olarak görülüyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için TBMM'ye peş peşe soru önergeleri sunuldu.
Konya Milletvekili Ali Yüksel ve İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, hazırladıkları önergeyle staj ve çıraklık sigortalarının emeklilik süresinden sayılması gerektiğini vurguladı. Milletvekilleri, söz konusu düzenlemenin milyonlarca kişinin hak kaybını önleyeceğini ifade ederek, Meclis’ten bu konuda acil adım beklediklerini dile getirdi.
ÖNERGE-1
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakam Vedat IŞIKHAN tarafmdan Anayasa’mn 98, TBMM İç Tüzüğü’nün 96 ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim. İskender BAYMAN /İstanbul Milletvekili
Yıllardır staj ve çıraklık mağdurları çeşitli dernekler ve platformlar olarak staj ve çıraklık sigortası başlangıçlarının SSK başlangıcı olarak kabul edilmesi için mücadele ediyorlar.
Ülkemizde aday çırak ve stajyer olarak bugün çalışma yaşamında olan yaklaşık 1.5 milyondan fazla kişi bulunmaktadır. Stajyer ve çırakların ilk işe başlama tarihi emeklilikte başlangıç olarak kabul edilmemesi, stajyer ve çırakların emeklilik hakkının ertelenmesine hatta emekli olamamasına neden olmaktadır.
Meslek lisesi, üniversite ve meslek yüksek okullarında zorunlu staja tabi tutulan, sanayide, araba tamirhanelerinde, kuaförlerde ve benzer iş kollarında çalışıp, 1 günü teorik eğitim için meslek okullarına gönderilen gençlerin sigortalarının emekliliğe başlangıç sayılmaması büyük bir adaletsizliktir.
SGK mevzuatına göre, Türkiye'de yürütülen staj ve çıraklık sigortaları kısa süreli çalışma kapsamında yapılıyor. Bu nedenle de binlerce kişinin sigorta başlangıcı olarak bu tarihler kabul edilmiyor. Staj ve çıraklık mağdurlarının emekli olması için çıraklık ve staj sigortalarının kısa dönem çalışma kapsamından çıkarılarak bir an önce bir an önce yasal düzenlemeye kavuşturulması emeklilik hakkı açısından önemlidir.
Bu bağlamda;
1- Bakanlığınız tarafından Staj ve çıraklık mağdurlarının emekli olması için çıraklık ve staj sigortalarının kısa dönem çalışma kapsamından çıkarılması ve bu konuda bir düzenleme yapılması çalışması var mıdır?
2- Sayısı 1,5 milyona ulaşan staj ve çırak mağdurlarının yaşadığı hak gasplarıbir an önce giderilecek midir?
3- 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılması gereken değişiklikleri kapsayacak, staj ve çıraklık sigortası başlangıcının da sigortalılık süresi ve emeklilik için başlangıç sayılmasını içeren bir teklif bakanlığınız tarafından hazırlanarak TBMM Genel Kuruluna sunulacak mıdır? Sunulacaksa tarihi nedir?
ÖNERGE-2
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorulanının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakam Sayın VedatIŞIKHAN tarafından yazılı olarak cevaplandınimasını arz ederim.
3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu çerçevesinde 1980’li ve 1990’lı
yıllarda Meslek Liselerinde ve Çıraklık Okullannda okuyan, zorunlu staj yaparak
fabrikalarda, bankalarda, sanayilerde 1 yıl ve 6 yıl arasmda fiilen ücretli, bordrolu
ve bir işverene bağlı olarak çalışmış, iş akdi ve SSK girişi yapılmış staj er ve çırak
olarak çalışan birçok vatandaşımız bulunmaktadır.
1- Bu kanun kapsamında 1986 yılı ile 09.09.1999 tarihleri arasmdaişletmelerde fiilen çalışan ve e-devlet sisteminde işe girişleri çırak olarak görünen mağdur sayısı kaçtır?
2- İşe girişleri emeklilik hesabmdan sayılmadığı için EYT’den faydalanamayan kişi sayısı belli midir?
3- 09.09.1999 tarihi sonrasında işe başlayan kaç kişi vardır?
4- 1999 yılı öncesi için, işe ilk giriş hakkı verilmesiyle hemen emekli olabilecek toplam sayı kaçtır?
5- Sonraki yıllarda emekli olabilecek kişi sayısı kaçtır?
6- Bu mağduriyetlerin giderilmesi ile ilgili bir çalışmamz mevcut mudur?
NOT:
Gözler şimdi Meclis'te atılacak adımlarda. Eğer teklif yasalaşırsa, staj ve çıraklık mağdurları için erken emekliliğin yolu açılacak.